Project in beeld

Tijdelijke

huisvesting arbeidsmigranten in geprefabriceerde woningen met WKK.

Hoe creëer je in korte tijd plek voor circa 1000 arbeidsmigranten? Je bouwt 96 prefab appartementen die vervolgens op een locatie worden geplaatst en een aansluiting krijgen op een warmtekracht-koppeling (WKK). Remeha levert deze WKK en biedt daarmee een kant-en-klare-oplossing die er meteen staat en zorgt dat het al overvolle elektriciteitsnet niet verder wordt belast.

Het complete complex van project De Lus in Schagen bestaat straks uit 192 modulaire prefab woningen gebouwd door Ursem Modulaire Bouwsystemen uit het Noord-Hollandse Wognum. Ieder van de in totaal 96 appartement van hoge kwaliteit bestaat uit twee geschakelde modules met 4 slaapkamers die de ontwikkelaar rechtstreeks vanuit de geconditioneerde fabriek op de fundering kan plaatsen. Ontwikkelaar en gebouwbeheerder HomeFlex zocht namelijk een oplossing waarmee hij op korte termijn ongeveer 1000 arbeidsmigranten kon huisvesten. De gemeente gaf voor een periode van 20 jaar een tijdelijke vergunning af. Dit betekent dat de panden na 20 jaar plaats moeten maken voor andere projecten.

“Ze kwamen met de creatieve oplossing”

Netcongestie voorkomen

Om aan de tijdelijke wensen van opdrachtgever HomeFlex te voldoen, wendde Ursem Modulaire Bouwsystemen zich tot vaste installateur en adviseur ingenieur Coos Schouten van Schouten Techniek. Qua uitdagingen begon het project toen pas. “Het ontwerp baseerde zich aanvankelijk op een centraal opgestelde lucht/water-warmtepomp waarbij we de warmte naar de vloerverwarming van de woningen zouden transporteren. Door middel van warmtepompboilers wilden we de woningen van tapwater voorzien”, vertelt Schouten.

Al snel verdween dat plan wegens netcongestie in de prullenbak. Schouten: “Nutsleverancier Liander bleek niet in staat binnen drie jaar een aansluiting te kunnen realiseren voor dit project. Daardoor dreigde het werk te worden uitgesteld of afgesteld. Voor zowel ons als Ursem gooide dit roet in het eten.” Toch zagen de partijen licht aan het einde van de tunnel. “Ze kwamen met de creatieve oplossing voor een zowel realistische als voor de doelgroep betaalbare eigen energieopwekking: warmtekrachtkoppeling, kortweg WKK.”

Later opperde Liander toch een kleine elektra-aansluiting van circa 55Kw te plaatsen. “Dat veranderde niks in onze systeemopzet”, legt Schouten uit. “Wat het feitelijk oplevert is de mogelijkheid om de batterij dynamisch te laden en ontladen, wanneer de tarieven daar gunstig genoeg voor zijn.”

Meer dan een WKK

Het algehele plan voor de energiehuishouding bestaat uit meer dan een WKK. Zo gebruikt men pv-panelen om de elektrische energie voor de woningen op te wekken. Voor de tapwaterproductie en een deel van de ruimteverwarming gebruikt het project een door Remeha geleverde bodemwarmtepomp en lucht/water-warmtepomp. Een overschot van de opgewekte elektriciteitscapaciteit vindt zijn weg naar een grote batterij die tijdens een zonloze periode de vraag naar elektriciteit voor minimaal een etmaal opvangt. De door Remeha geleverde WKK springt met name in de winter en deels in het voor- en najaar bij, juist op het moment dat de batterij leeg is of als de netbeheerder onvoldoende capaciteit kan leveren.

Het bodemenergiesysteem dient volgens Schouten vooral als buffer voor de WKK. “Wanneer de warmtekrachtkoppeling haar warmte niet kwijt kan, voeren we deze af naar het bodemsysteem. Zo kan deze warmte later, in laagwaardige vorm, worden ingezet voor de energievoorziening. Op die manier benutten we echt alle energie en gaat niks verloren.”

SMART is slim

Balans is hét sleutelwoord in dit project. Dankzij dit evenwicht realiseert Homeflex in samenwerking met onder andere Remeha en Schouten Techniek een vrijwel volledige off grid oplossing voor 1000 arbeidsmigranten. De warmtepompboiler draagt bij aan deze balans. Schouten legt uit: “De warmtepompboiler is gekozen, ingepast en aangestuurd zodanig dat hij meehelpt de balans tussen elektraverbruik en warmteverbruik te behouden.”

Alle onderdelen van dit energiezuinige en bijna 100% off grid systeem vragen om een slimme aansturing. Een sturing die te allen tijde ervoor zorgt de gevraagde energie kan worden geleverd en de vereiste efficiëntie wordt behaald. De softwareontwikkelaars van Schouten Techniek implementeren dit SMART-systeem.  

Van propaan naar biogas

De WKK-installatie produceert tegelijkertijd, in één installatie en met één brandstof, zowel warmte als elektriciteit. De WKK-installaties van Remeha zijn gasgestookt. Het gebruik van deze primaire energie zorgt voor een hoge rendabiliteit. In eerste instantie gaat de WKK van project De Lus in Schagen op propaan draaien, maar in een later stadium wordt propaan vervangen door biogas uit een Circ BioTransformer. In deze BioTransformer worden groente-, fruit- en etensresten met behulp van bacteriën omgezet naar groen methaangas, die weer kan worden gebruikt om te verwarmen, te koken of elektriciteit te produceren.

Win-win

Het gehele project kent verschillende uitdagingen. Denk aan de overstap van propaan naar biogas in de WKK, maar ook het voldoen aan alle bouweisen, de engineering en realisatie van de (semi-) off grid installatie en de financiële uitdagingen die bij een tijdelijk project van toepassing zijn. Aan de achterkant levert De Lus ook veel woonruimte op. Zo hebben arbeidsmigranten straks een comfortabele en duurzame woning terwijl de reguliere woonruimte, waar deze arbeidskrachten anders onderdak zouden moeten zoeken,  beschikbaar blijft voor woningzoekenden in de regio.

In oktober 2023 startte men met de werkzaamheden op locatie. Begin september startte bouwer Ursem Modulaire Bouwsystemen al met de productie van de woningen. Naar verwachting trekken de eerste bewoners in 2024 in hun nieuwe onderkomen.